Saç Hastalıkları
Dermatoloji hastalarının önemli bir bölümünü saç hastalıkları oluşturur. En sık karşılaştığımız saç hastalıkları ise saç dökülmeleridir.
Saç Dökülmeleri
Saç dökülmesi en çok tarama ve yıkanma esnasında belirginleşir. Günde 50-100 saç telinin dökülmesi normaldir. Bu sayının üzerindeki dökülmeler normal değildir ve bir dermatolog tarafından değerlendirilmesi gerekir.
Saç dökülmelerine neden olan faktörler
• Ateşli hastalıklar,
• Tiroid hastalıkları,
• Demir eksikliği,
• Sağlıksız beslenme ve yanlış diyet programları
• Kanser ilaçları (kemoterapi)
• Tüberküloz ilaçları
• Genetik faktörler
• Hormonal değişiklikler
• Saçların sık şampuanlanması, taranması ve fırçalanması
• Psikolojik etkenler ve stres,
• Saç bakımı için kullanılan uygun olmayan ürünlerin kullanılması,
• Çok sık fön çekilmesi,
• Saçların sıkı toplanması,
• Saç derisinde oluşan hastalıklar
Tedavi
Saç dökülme sorunu ile karşılaşıldığında tıbbi nedeninin bulunması için mutlaka dermatolog muayenesi önemlidir. Muayene ile saç dökülme tipinin ne olduğu ve saç dökülmesine neden olan bir hastalık olup olmadığı tespit edilebilir ve doğru tedaviye başlanabilir. Dökülme, eğer hastalık ve ilaç gibi faktörlerden kaynaklanmıyorsa, saçlar için besleyici krem, tonik, şampuanlar gibi destekleyici ürünler yine dermatolog tarafından önerilebilir.
Saç Mezoterapisi
Saç mezoterapisi, saç kıllarının büyümesini uyaran çeşitli vitamin ve minerallerin belirli oranlarda karışım halinde hazırlanması ve bu karışımın saçlı deriye enjekte edilmesi yöntemidir. Çok ince iğneler yardımıyla 1 cm aralıklarla tüm saçlı deriye uygulanır. Bu işlemin, kişinin ihtiyacına göre 2-3 haftada bir, 8-10 seans tekrarlanması gerekebilir. Genellikle 3. seans sonrasında saç dökülmesinin durdurulması ve sonrasında folliküllerden yeni kıl çıkışının uyarılması amaçlanır.
Saçlarda PRP Yöntemi
PRP yönteminde hastanın kendi plazması ayrıştırılarak, hastanın saçlı derisine enjekte edilir. Plateletler ya da diğer adıyla “trombositler” vücudumuzdaki hasarlı dokuların onarımını sağlayan büyüme faktörlerini yapısında bulunduran kan bileşenleridir. Uygulama tarzı ve uygulama sonuçları, saç mezoterapisi ile benzer olmakla birlikte mezoterapinin uygulanamadığı hastalara tercih edilir. Özellikle doğum sonrası emzirme dönemi saç dökülmesinin yoğun olduğu bir dönemdir. Bu dönemde emziren annelere PRP yöntemi rahatlıkla uygulanabilir. Saç ekimi öncesinde de özellikle erkeklere saç mezoterapisi ya da PRP uygulamasının saç ekiminde başarı oranını arttırdığı bilinmektedir.
Genetik Saç Dökülmesi
Genetik faktörlerden kaynaklanan saç dökülmesi, en sık görülen saç dökülme nedenidir. Kadınlarda nadirdir, saçın tepe kısmında incelme ve seyrekleşme görülür, kellik oluşmaz. Erkeklerde ise, genetik saç dökülmesi daha sıktır ve saçların tepe kısımlarında seyrekleşme, incelme ve son safhada kellik oluşumuna yol açar. Buna “androgenetik alopesi” adı verilmektedir. Genellikle 20’li yaşlarda başlar ve yaşla birlikte dökülme artar. Dökülmenin aktif olduğu genç yaşlarda haricen sürülen losyonlar ya da ağızdan alınan ilaçlar dökülmeyi azaltabilir ancak tümüyle durdurmaz.
Bölgesel Saç Dökülmesi(Saçkıran)
Bölgesel saç dökülmesi (Saçkıran), sıklıkla çocuklarda görülmektedir. Saçkıran hastalığında saçlı derinin bir bölümünde bölgesel saç kaybı oluşur. Genellikle dairesel açılmalar görülür. Saçlı deri dışında kaşlarda, sakal ve bıyık bölgesinde ve nadiren vücut kıllarında da bölgesel dökülmeler görülebilir. Hastalığın nedeni, strese vücudun verdiği bir tepki olarak değerlendirilmektedir. Tiroid hastalıkları ve kansızlık durumunda da saçkıran oluşabilir. Saçkıran, genellikle kalıcı saç kaybına neden olmaz, ancak tedavisi uzun sürebilir. Tedavide saç köklerini uyarmayı sağlayan kremler ve losyonların kullanımının yanı sıra saçsız alana kortizon takviyesi yapılabilir.
Saç Ekimi
Saç dökülmesinin azaldığı dönemlerde tedavi için saç ekimi yapılabilir. Bu yöntemle saçların dökülmeyen ense bölümünden alınan saç kökleri, dökülmüş alanlara uygulanır.
Erkeklerde görülen saç dökülmelerinde erken dönemde yapılan saç ekimi; saç dökülme sürecinin uzun yıllar sürebilmesi, saç ekiminden sonra yeni kel alanların oluşabilmesi ve yeni bir cerrahi işlem gerektirebilmesi nedeniyle önerilmemektedir. Genetik tip saç dökülmeniz varsa, erken dönemlerde losyon, mezoterapi veya PRP gibi enjeksiyon yöntemleri daha uygun olacaktır. Dökülmenin azaldığı ve kel alanların oluşmaya başladığı dönemlerde saç ekimi düşünülebilir.
Saçlarda Kepek
Kepek, kafa derisinin pul pul dökülmesidir. Deri pullar halinde kabarır, kopar ve saça karışır. Saçta küçük beyaz taneler halinde görülebilir, omuzlara dökülebilir. Kepek, bulaşıcı değildir. Pullanma halindeki ölü deri hücreler, her gün deriden atılmaktadır. Kafada saçın varlığı, bu pulların fark edilmeden kaybolmasını önler. Bu yüzden birikip, görünen parçalar halinde koparlar. Derideki hücrelerin dönüşüm hızı iç ve dış birçok faktöre bağlıdır. Güneş yanığı (soyulma şeklinde) bu dönüşümü hızlandırır. Derinin iltihabi hastalıkları (dermatit) sıkıntı ve üzüntülerde güneş yanığı gibi tesir yapar. Bu etkenlere karşı derinin tepkisi değişiktir. Kepeğin nedeni, sebore veya seboreik dermatit (kulaklar, burun, kaşlar, kirpikler, göğüs, omuzlar gibi fazla yağ salgısı olan bir bölgede meydana gelen dermatit) olabilir. Kafa derisinde iltihap varsa ya da sulanıyorsa, bunun tedavisi için doktora başvurulmalıdır. Dermatit oluşma eğilimi, kalıtımla geçtiği için bu durumun ortaya çıkması engellenemez.
Kepek olması, kafa derisinin hassas bir dönemde olduğunu gösterir. Saç derisinin uyarılıp, daha fazla hassaslaşmasına yol açacak şeylerden kaçınılması gerekir. Bu nedenle kuvvetli fırçalama ve tarama, pulları parmakla tek tek koparma durumu kötüleştirir.
Kepek Tedavisi
Saçlar, 2-3 günde bir şampuanla yıkanmalıdır. İlaçlı bir şampuan, kullanılmamalıdır. İçindeki antiseptik madde, kafa derisini tahriş edip durumu kötüleştirebilir. Saçlar asla gereğinden fazla (bir defadan fazla) yıkanmamalı, şampuan saçlarda 1 dakikadan fazla bekletilmemeli, kuvvetle masaj yapıp fırçalanmamalı ve sert bir şekilde taranmamalıdır. Eğer seboreik dermatidiniz varsa, doktor iltihap çözücü bir steroid krem veya losyon önerebilir.
